Quy định pháp về sổ đỏ bị ghi nợ tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ (ảnh minh họa)

1. Quy định pháp luật về ghi nợ tiền sử dụng đất 

• Theo khoản 21 Điều 3 của Luật đất đai năm 2013  tiền sử dụng đất được định nghĩa là số tiền mà người sử dụng đất phải nộp cho Nhà nước khi họ được giao đất, thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

• Đây là số tiền Nhà nước có thể nợ người sử dụng đất nếu họ được hưởng lợi từ chính sách hỗ trợ về đất đai của Nhà nước. Đơn giản hơn, tiền thuê đất xảy ra khi hộ gia đình, cá nhân bị thu tiền thuê đất phải nộp số tiền này trong một khoảng thời gian nhất định theo quy định của pháp luật.

• Tuy nhiên, không phải trường hợp nộp thuế đất nào cũng được khấu trừ mà chỉ một số đối tượng có đủ điều kiện mới được khấu trừ thuế đất theo quy định hiện hành.

• Nghị định 79/2019/NĐ-CP của Chính phủ, sửa đổi và bổ sung Điều 16 của Nghị định 45/2014/NĐ-CP là văn bản hiện hành với hiệu lực thi hành quy định chi tiết về thời gian, điều kiện và thẩm quyền cho phép ghi nợ tiền sử dụng đất.

• Vì vậy, ghi nợ tiền sử dụng đất là phương thức mà cơ quan nhà nước cho phép người sử dụng đất được ghi nợ số tiền sử dụng đất mà họ phải nộp trong một khoảng thời gian nhất định.

• Kể từ ngày 10/12/2019, khi Nghị định 79/2019/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, việc ghi nợ tiền sử dụng đất, bao gồm đối tượng, thẩm quyền và điều kiện ghi nợ, đã thay đổi so với quy định trước đó tại Nghị định 45/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Khoản 1 Điều 1 của Nghị định 79/2019/NĐ-CP liệt kê các hộ gia đình và cá nhân được ghi nợ tiền sử dụng đất, trong số đó có 4 nhóm đối tượng được giao đất tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, như sau:

– Người có công với cách mạng.

– Hộ nghèo.

– Hộ gia đình và cá nhân thuộc dân tộc thiểu số.

– Hộ gia đình và cá nhân có hộ khẩu thường trú tại địa bàn cấp xã được công nhận là địa bàn kinh tế – xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.

Vì vậy, theo quy định pháp luật hiện hành, chỉ có 4 nhóm đối tượng nêu trên được nhà nước có thẩm quyền thu tiền sử dụng đất. Trước đây, danh sách bao gồm các đối tượng có nhu cầu và khó khăn về tài chính.

2. Quy định pháp luật về ghi nợ lệ phí trước bạ

Theo khoản 2 Điều 3 của Luật phí và lệ phí năm 2015, lệ phí được định nghĩa như sau:

• Lệ phí là số tiền mà tổ chức và cá nhân phải trả khi sử dụng các dịch vụ công hoặc nhận các dịch vụ phục vụ công tác quản lý nhà nước, theo quy định trong Danh mục lệ phí được ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí. Trong đó, lệ phí trước bạ là số tiền mà tổ chức và cá nhân phải nộp trước khi sử dụng tài sản thuộc đối tượng nộp lệ phí. Một cách đơn giản, khi người sở hữu tài sản muốn đăng ký quyền sở hữu, thường phải nộp một khoản phí được gọi là phí trước bạ cho cơ quan đăng ký.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 9 của Nghị định 10/2022/NĐ-CP, ghi nợ lệ phí trước bạ đối với đất và nhà gắn liền với đất của hộ gia đình và cá nhân thuộc đối tượng được ghi nợ tiền sử dụng đất được quy định như sau:

– Hộ gia đình và cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất hoặc được cấp Giấy chứng nhận phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định.

– Hộ gia đình và cá nhân đối mặt với khó khăn tài chính và muốn ghi nợ, được phép ghi nợ số tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định.

Khi thanh toán nợ lệ phí trước bạ, hộ gia đình và cá nhân phải nộp lệ phí trước bạ dựa trên giá nhà, đất được quy định bởi Ủy ban nhân dân tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương tại thời điểm khai báo lệ phí trước bạ.

Theo khoản 2 Điều 9 Nghị định 10/2022/NĐ-CP trong trường hợp hộ gia đình và cá nhân được ghi nợ lệ phí trước bạ theo quy định trên, khi chuyển nhượng, chuyển đổi hoặc tặng quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất cho tổ chức hoặc cá nhân khác (trừ trường hợp tặng cho nhà, đất giữa các đối tượng quy định tại khoản 10 Điều 10 Nghị định 10/2022/NĐ-CP), phải thanh toán đầy đủ số lệ phí trước bạ còn nợ trước khi thực hiện chuyển nhượng, chuyển đổi hoặc tặng.

3. Quy định pháp về sổ đỏ bị ghi nợ tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ

3.1. Giải quyết trường hợp sổ đỏ bị ghi nợ tiền sử dụng đất 

Theo khoản 2 Điều 12 của Thông tư 76/2014/TT-BTC, việc thanh toán nợ tiền sử dụng đất đối với sổ đỏ bị ghi nợ được quy định như sau:

– Khi hộ gia đình hoặc cá nhân đến cơ quan thuế để thanh toán nợ tiền sử dụng đất, họ phải điền vào mẫu kê khai thanh toán nợ theo quy định tại Phụ lục số 03 của Thông tư này. Cơ quan thuế sẽ dựa trên sổ theo dõi nợ để tiến hành thủ tục thanh toán nợ cho hộ gia đình hoặc cá nhân.

Trường hợp sau 5 năm kể từ ngày ghi nợ trên Giấy chứng nhận, hộ gia đình, cá nhân mới trả nợ hoặc trong thời gian 5 năm chưa trả hết nợ thì số nợ còn lại của từng loại khu vực sẽ được quy đổi thành tỷ lệ phần trăm (%) nghĩa vụ tài chính chưa được đáp ứng. Hộ gia đình, cá nhân phải nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích này theo công thức sau:

– Sau khi người sử dụng đất đã hoàn thành thanh toán nợ, cơ quan thuế sẽ xác nhận theo mẫu quy định tại Phụ lục số 04 của Thông tư này dựa trên sổ theo dõi nợ. Sau đó, người sử dụng đất có thể mang giấy xác nhận từ cơ quan thuế đến Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất (hoặc Phòng Tài nguyên và Môi trường) để tiến hành thủ tục xóa nợ tiền sử dụng đất trên Giấy chứng nhận.

Như vậy, sau khi nộp tiền, cơ quan thuế sẽ cấp cho người sử dụng đất giấy xác nhận đã hoàn thành nghĩa vụ thuế. Sau đó chỉ cần mang xác nhận của cơ quan thuế đến văn phòng đăng ký đất đai để làm thủ tục xóa nợ liên quan đến tiền sử dụng đất trên giấy chứng nhận. 

3.2. Giải quyết trường hợp sổ đỏ bị ghi nợ lệ phí trước bạ

Theo quy định tại khoản 1 Điều 9 của Nghị định 10/2022/NĐ-CP, quy trình ghi nợ và thanh toán lệ phí trước bạ đối với sổ đỏ bị ghi nợ có các quy định chi tiết như sau:

• Đối với đất, nhà liền kề đất của hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng thu tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì phải thu lệ phí trước bạ. Trong quá trình nộp nợ lệ phí trước bạ, hộ gia đình, cá nhân sẽ phải nộp lệ phí trước bạ theo giá trị nhà, đất theo quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý tại thời điểm đăng ký. Khai báo lệ phí trước bạ.

• Cụ thể, chủ sở hữu sổ đỏ bị ghi nợ sẽ có trách nhiệm nộp lệ phí trước bạ khi nộp tiền quyền sử dụng đất. Trong trường hợp này, hộ gia đình, cá nhân sẽ phải nộp lệ phí trước bạ theo giá trị nhà, đất do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định tại thời điểm kê khai lệ phí trước bạ.

Vì vậy, việc trích nợ và thanh toán lệ phí trước bạ từ sổ đỏ bị ghi nợ được thực hiện theo đúng thủ tục quy định rõ ràng. Đối với hộ gia đình, cá nhân bị ghi nợ sổ đỏ, việc nộp lệ phí trước bạ là một bước quan trọng trong quá trình nộp tiền thuê đất. Và trong quá trình này, lệ phí trước bạ sẽ được tính dựa trên giá trị nhà, đất quy định tại thời điểm kê khai lệ phí trước bạ do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý ban hành.

Chi tiết xin liên hệ:

Công ty Luật Thái Dương FDI Hà Nội

Điện thoại: 0866 222 823

Email: luatthaiduonghanoi@gmail.com

Website: https://luatthaiduonghanoi.com

Fanpage: https://www.facebook.com/luatthaiduongfdihanoi

Địa chỉ: Tòa nhà Licogi 13, Số 164 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội