Thừa Kế Quyền Sử Dụng Đất: Quy Định Pháp Lý và Cách Xác Định Di Sản Thừa Kế

Thừa kế quyền sử dụng đất là quyền của cá nhân, thành viên hộ gia đình được để thừa kế quyền sử dụng đất của mình cho những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật. Quyền thừa kế quyền sử dụng đất có thể áp dụng đối với các trường hợp đất đai không thuộc đất thuê hoặc đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Quyền Thừa Kế Quyền Sử Dụng Đất Theo Pháp Luật

Theo Luật Đất đai năm 2013, quyền thừa kế quyền sử dụng đất được áp dụng đối với các đối tượng sau:

1. Cá nhân và Thành Viên Hộ Gia Đình
   Cá nhân sử dụng đất không phải là đất thuê có quyền thừa kế quyền sử dụng đất của mình theo di chúc hoặc theo pháp luật.
   Hộ gia đình được Nhà nước giao đất, nếu có thành viên qua đời, quyền sử dụng đất của thành viên đó sẽ được thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
2. Người Việt Nam Định Cư Ở Nước Ngoài
   Người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quyền thừa kế quyền sử dụng đất gắn liền với nhà ở tại Việt Nam. Tuy nhiên, nếu không thuộc đối tượng được mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất thì chỉ có quyền thừa kế giá trị tài sản chứ không phải quyền sử dụng đất.
3. Hộ Gia Đình, Cá Nhân Được Nhà Nước Cho Thuê Đất
   Cá nhân và hộ gia đình được Nhà nước cho thuê đất có quyền thừa kế tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất thuê. Trong trường hợp thuê đất trước ngày 01.7.2004, nếu đã trả tiền thuê đất cho nhiều năm, người thừa kế vẫn có quyền thừa kế quyền sử dụng đất trong thời hạn đã trả tiền.
4. Hộ Gia Đình, Cá Nhân Chuyển Mục Đích Sử Dụng Đất
   Trong trường hợp chuyển từ đất không thu tiền sử dụng đất sang đất có thu tiền sử dụng đất hoặc đất thuê, người sử dụng đất có quyền thừa kế quyền sử dụng đất hoặc thừa kế tài sản gắn liền với đất thuê, tùy thuộc vào hình thức giao đất hay thuê đất.
5. Người Việt Nam Định Cư Ở Nước Ngoài Thừa Kế Nhà Ở Gắn Liền Với Đất
   Người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quyền thừa kế nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam. Tuy nhiên, nếu người thừa kế là cá nhân nước ngoài hoặc không thuộc đối tượng mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất, họ chỉ có quyền thừa kế giá trị của phần thừa kế đó mà không có quyền sử dụng đất.

Cách Xác Định Quyền Sử Dụng Đất Là Di Sản Thừa Kế

Theo Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành, việc xác định quyền sử dụng đất là di sản thừa kế được thực hiện như sau:

1. Trường Hợp Có Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất
   Nếu người chết để lại đất đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất đó sẽ được xác định là di sản thừa kế và sẽ được chia cho các thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
2. Trường Hợp Có Các Giấy Tờ Về Quyền Sử Dụng Đất
   Nếu người chết để lại đất mà có các giấy tờ về quyền sử dụng đất (chứng nhận quyền sử dụng đất, hợp đồng chuyển nhượng, hay các giấy tờ hợp pháp khác), quyền sử dụng đất đó cũng được xem là di sản thừa kế và sẽ được chia cho các thừa kế.
3. Trường Hợp Không Có Giấy Chứng Nhận Hoặc Giấy Tờ Về Quyền Sử Dụng Đất
   Trong trường hợp người chết để lại quyền sử dụng đất nhưng không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp, nhưng có di sản là tài sản gắn liền với đất, cần phân biệt các trường hợp:
   • Có Văn Bản Xác Nhận Việc Sử Dụng Đất Hợp Pháp
     Nếu có văn bản của UBND cấp có thẩm quyền xác nhận việc sử dụng đất hợp pháp nhưng chưa cấp Giấy chứng nhận, Tòa án sẽ giải quyết yêu cầu chia di sản là tài sản gắn liền với đất và quyền sử dụng đất đó.
   • Không Có Văn Bản Xác Nhận Việc Sử Dụng Đất Hợp Pháp
     Nếu không có văn bản xác nhận hợp pháp, nhưng có chứng cứ chứng minh đất không vi phạm quy hoạch và có thể giao quyền sử dụng đất, Tòa án sẽ giải quyết yêu cầu chia di sản, đồng thời tiến hành thủ tục giao quyền sử dụng đất.
   • Việc Sử Dụng Đất Không Hợp Pháp
     Nếu UBND xác nhận việc sử dụng đất không hợp pháp, di sản chỉ được chia đối với tài sản gắn liền với đất, không bao gồm quyền sử dụng đất.
4. Trường Hợp Không Có Giấy Tờ Về Quyền Sử Dụng Đất và Không Có Tài Sản Gắn Liền
   Nếu người chết để lại quyền sử dụng đất nhưng không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cũng không có tài sản gắn liền với đất, tranh chấp sẽ được giải quyết bởi UBND theo quy định của pháp luật đất đai.

Kết Luận

Quyền thừa kế quyền sử dụng đất là một phần quan trọng trong pháp luật về đất đai, có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người thừa kế. Việc xác định quyền sử dụng đất là di sản thừa kế cần phải dựa vào các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp, và các thủ tục pháp lý sẽ được áp dụng để chia di sản một cách hợp pháp, bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

Chi tiết xin liên hệ

Công ty Luật Thái Dương FDI Hà Nội

Điện thoại: 0866 222 823

Email: luatthaiduonghanoi@gmail.com

Website: https://luatthaiduonghanoi.com

Fanpage: https://www.facebook.com/luatthaiduongfdihanoi

Địa chỉ: Tòa nhà Licogi 13, Số 164 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội.